Życie poza własnym krajem może okazać się trudnym doświadczeniem. Nie zraża to jednak Polaków – aż 82,9% respondentów potwierdziło chęć stałego pobytu za granicą w badaniu E-migracja[1]. Decydując się na emigrację, warto wiedzieć, że niesie ona ze sobą wiele różnych wyzwań i nieprzewidywalnych sytuacji. Często poza dostarczaniem pozytywnych doświadczeń, generuje silny stres, stany lękowe lub depresyjne. Jak sobie radzić w ciężkich chwilach na emigracji? Co robić, gdy dopada nas kryzys i gdzie szukać pomocy?
Jaki wpływ na zdrowie psychiczne ma emigracja?
Emigracja może istotnie wpływać na zdrowie psychiczne (czyli dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny człowieka, który pozwala mu funkcjonować w codzienności)[2] i ogólne samopoczucie.
Z jednej strony wpływ ten ma charakter dodatni, gratyfikujący i daje przysłowiowy „wiatr w żagle”. Emigrant ma szansę zdobyć nowe doświadczenia, znajomości lub zwiększyć swój kapitał i rozwój zawodowy (choć w dalszej części artykułu pokażemy, że nie jest to regułą).
Z drugiej strony życie na emigracji może wiązać się z nieprzyjemnymi doznaniami takimi jak:
- poczucie osamotnienia,
- poczucie braku przynależności i utraty „własnych korzeni”,
- poczucie braku kontroli nad życiem i przyszłością.
Trzeba podkreślić, że emigracja oznacza „poważną zmianę życiową, a także odmienne warunki bytowania, które mogą wpłynąć na poważne zaburzenie nastroju, a w dłuższym okresie na depresję [3]. Życie za granicą wymusza codzienną konfrontację z nową rzeczywistością. Przyzwyczajenia, schemat zachowań, cechy charakteru emigranta muszą „odnaleźć się” w emigracyjnych realiach i do nich dopasować. Bywa, że jest to źródło stresu, obniżonego samopoczucia i poczucia bycia w kryzysie.
Przyczyny kryzysu na emigracji – czego dotyczą problemy życia za granicą?
Kryzys w ujęciu psychologicznym jest odczuwaniem lub doświadczaniem wydarzenia bądź sytuacji, jako trudności nie do zniesienia, wyczerpującej zasoby wytrzymałości i naruszającej mechanizmy radzenia sobie z trudnościami [4].
Kryzys na emigracji może wynikać z bardzo wielu czynników i dotyczyć różnych sfer życia. Przede wszystkim wiąże się z licznymi zmianami, które w życiu emigranta zachodzą tak naprawdę na każdej płaszczyźnie. Zmienia się wszystko: otoczenie, relacje, praca czy codzienna rutyna, znana z rodzimego kraju. Musi on odnaleźć się w zupełnie nowym, obcym środowisku, zacząć funkcjonować w wielu aspektach życia po prostu na nowo.
Innym czynnikiem, który może przeszkodzić w aklimatyzacji w nowym otoczeniu i wpłynąć negatywnie na samopoczucie na emigracji jest wykonywanie pracy niezgodnej z ambicjami [5], wykształceniem czy oczekiwaniami finansowymi. Okazuje się, że np. w przypadku brytyjskiego rynku pracy ludność rodzima koncentruje się w górnej części drabiny zawodowej, podczas gdy zawody imigrantów są wyraźnie skupione w części dolnej – większość polskich migrantów jest zatrudniona w podstawowych zawodach (blisko 70%, w porównaniu z ponad 50% w przypadku polskiego rynku pracy) i zarabia znacznie mniej niż ich brytyjscy odpowiednicy [6].
Dopasowanie się do nowych zwyczajów społeczno-kulturowych, zasad pracy czy codzienne pokonywanie bariery językowej może przysparzać wielu trudności i tym samym prowadzić do frustracji, stresu oraz wpływać na obniżenie nastroju.
Jednak nie tylko tego rodzaju czynniki mogą być źródłem kryzysu na emigracji. Emigranci często przeżywają liczne trudności emocjonalne, wywołane silną tęsknotą za rodziną, własnym domem czy gronem przyjaciół, których zostawili w kraju. Czują się osamotnieni, pozbawieni bliskich – często – wspierających relacji.
Objawy przeżywania kryzysu na emigracji
Kryzys psychiczny na emigracji może objawiać się m.in. przez:
- problemy ze snem – nadmierna senność lub problem z zaśnięciem,
- przemęczenie i brak chęci na cokolwiek; spadek zaangażowania w dotychczas interesujące aktywności,
- zaburzenia nastroju,
- poszukiwanie wytchnienia w używkach,
- obniżona samoocena,
- problemy z koncentracją; poczucie osamotnienia i wykluczenia.
Inne objawy bycia w kryzysie na emigracji mogą manifestować się jako brak chęci na nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktów i społeczna izolacja [7].
Wsparcie zdrowia psychicznego za granicą – jakie kroki podjąć?
Wsparcie dla zdrowia psychicznego za granicą odgrywa istotną rolę w poprawie jakości życia emigrantów. Pomaga w pokonywaniu trudności, dostosowaniu się do nowych warunków życia, a także przyczynia się do utrzymania równowagi psychicznej. W jaki sposób zapewnić sobie tego rodzaju wsparcie?
Bądź w kontakcie z bliskimi
Rodzina, przyjaciele czy inne, bliskie osoby mogą stanowić źródło wsparcie emocjonalnego. Utrzymywanie z nimi kontaktu, dzielenie się z nimi troskami, radościami oraz przeżyciami, związanymi z życiem na emigracji pomaga rozładować napięcie i zyskać poczucie wsparcia zrozumienia.
Ponadto kontakty rodzinne czy przyjacielskie dają poczucie przynależności i poczucie bezpieczeństwa. Wiedza, że mamy kogoś, na kim możemy polegać, jest kluczowa dla samopoczucia.
Ucz się lokalnego języka
Choć znajomość języka kraju, w którym się żyje wydaje się dość oczywista, to warto podkreślić jej zalety. Dzięki porozumiewaniu się w lokalnym języku emigrant ma szansę na większą interakcję społeczną w nowej rzeczywistości. Może pełniej uczestniczyć w życiu społecznym i budować relacje z tzw. lokalsami. Ułatwiania również załatwianie różnych spraw urzędowych czy zawodowych.
Sięgnij po wsparcie terapeutyczne
Możliwość skorzystania z profesjonalnej pomocy terapeutyczna to niezwykle ważny element życia na emigracji. Terapia może pomóc emigrantowi w radzeniu z problemami i zaburzeniami emocjonalnymi, lękami czy stanami depresyjnymi. Może być źródłem siły i motywacji do działania oraz skutecznie poprawić jakość jego życia.
Jakie są zalety psychoterapii online emigracji?
Psychoterapia w formie online to cenne i wygodne rozwiązanie dla osób, potrzebujących wsparcia terapeutycznego na emigracji. Czym się kierować przy wyborze tej formy wsparcia?
Brak bariery językowej
Niezwykle ważne jest, aby terapia odbywała się w języku, który dla danej osoby jest naturalny i komfortowy. To pozwoli na nawiązanie głębszej więzi z terapeuta i pełniejsze opowiedzenie o problemach. Mówienie o swoich uczuciach w obcym języku może być trudne i nie zawsze pozwala na pełne oddanie emocji.
Nurt terapii dostosowany do potrzeb
Przed zdecydowaniem się na terapeutę online, należy rozważyć kilka kwestii. Należy rozeznać się, w jakim nurcie odbywa się terapia (np. czy jest to terapia poznawczo-behawioralna lub psychodynamiczna), do kogo jest skierowana i jakie techniki pracy oferuje.
Osoba na emigracji mieć różne potrzeby terapeutyczne – dla niektórych osób sprawdzi się terapia długoterminowa skoncentrowana na rozmowie i szczegółowym omawianiu problemów, u innych może być to krótkoterminowa praca nad zmianą pewnych schematów myślenia i reagowania.
Warto też spróbować określić problem nad którym chce się pracować z terapeutą. Będąc na emigracji można zmagać się z różnymi zaburzeniami (lękowymi, odżywiania, depresją).
Jeśli jednak nie mamy możliwości dokładnego zdefiniowania naszych terapeutycznych potrzeb, ale chcemy sięgnąć po specjalistyczna pomoc – warto umówić się na konsultację i razem ze specjalistą ustalić kierunek terapii i wspólnej pracy.
Wsparcie kompetentnego specjalisty
Terapia w formie online powinna być prowadzona przez profesjonalistę, który ma doświadczenie i kwalifikacje w wybranym nurcie terapii. Ważne, aby był odpowiednio przeszkolony i licencjonowany. Poza przygotowaniem merytorycznym specjalisty niezwykle istotna jest relacja z nim. Terapeuta powinien budzić w nas zaufanie, musimy czuć się przy nim komfortowo i bezpiecznie.
Wszędzie Ważne – terapia online na emigracji
W Wszędzie Ważne stawiamy na profesjonalizm, rzetelne przygotowanie merytoryczne i jakość relacji z pacjentem.
Wartości Wszędzie Ważne
- Otwartość i kreatywność – szukamy nowych sposobów na tworzenie dobra.
- Dobrostan – praca ma nas rozwijać i cieszyć, najpierw jesteśmy ludźmi, potem pracownikami.
- Współpraca – lepsze rzeczy powstają gdy tworzymy je wspólnie.
- działamy w zgodzie ze sobą i z tym co ważne dla każdej z nas.
Jak pracujemy?
Udzielamy konsultacji psychologicznych online poprzez Google Meet oraz terapii Akceptacji i Zaangażowania (jest to terapia kontekstualna, 3 fala terapii poznawczo-behawioralnych).
Co oferujemy?
Nasze działania kierujemy głównie do:
- osób na emigracji lub planujących emigrację,
- podróżujących lub kochających podróże,
- digital nomad, vanlifers,
- osób z zaburzeniami adhd,
- osób w spektrum autyzmu,
- osób z depresją, lękami, zaburzeniami odżywiania,
- osób LGBT, niebinarnych, transpłciowych, poliamorycznych,
- osób z trudnościami w relacjach z partnerem, rodziną, przyjaciółmi,
- osób z problemami w stawianiu granic,
- osób zmagających się z perfekcjonizmem, niską samooceną, brakiem pewności siebie,
- osób mających trudność w podejmowaniu decyzji,
- osób wypalone zawodowo, chcących zmiany zawodowej.
Pamiętaj, że żyjąc na emigracji możesz sięgnąć po profesjonalną pomoc i wsparcie. Zajrzyj do nas!
—
Bibliografia
[1] Brosz, M., Chruścielski, B., Kaczmarczyk, P., Morawska, K., Raczyński, R. and Tyrakowski, S. (n.d.). E-MIGRACJA POLSKA DIASPORA TECHNOLOGICZNA RAPORT Z BADAŃ AUTORZY REDAKCJA NAUKOWA. [online] https://www.polska1.pl/upload/98/Raport_E-mig
[2] Pacjent. (2022). Zadbaj o swoje zdrowie psychiczne. [online]: https://pacjent.gov.pl/zapobiegaj/zadbaj-o-swoje-zdrowie-psychiczne
[3] [7] SILVERHAND (2018). Choroba emigranta- czym jest i jak z nią walczyć? | Silverhand. [online] Silverhand. Available at: https://silverhand.eu/choroba-emigranta/
[4] James, R. K., & Gilliland, B. E. (2008). Strategie interwencji kryzysowej.
[5] Brosz, M., Chruścielski, B., Kaczmarczyk, P., Morawska, K., Raczyński, R. and Tyrakowski, S. (n.d.)., op.cit.
[6] Ibidem
Obraz autorstwa Freepik